Улс төрийн нөхцөл байдал тогтворгүй байдал руугаа бүр мөсөн эргэчихлээ. Хамтарч "гэр" барьчихаад ханилж яваа нэгнээ хөөдөг явдал түүх болон үлдлээ. Ойрын өдрүүдэд үүнээс ч илүү сонирхолтой үйл явдлууд өрнөх гэж байна.

Өнөөдөр УИХ-ын намрын чуулган нээлтээ хийнэ. Намрын чуулганаар эхлээд Засгийн газрын гишүүнийг огцруулах тухай асуудал буюу С.Баярцогтыг ЗГХЭГ-ын даргын суудлаас чөлөөлөх үү, үгүй юу гэдгийг хэлэлцэнэ. Уг хуулийн төслийнг УИХ дахь "Шударга ёс" бүлгийн гишүүн О.Баасанхүү өргөн барьсан. Үүний араас Өршөөлийн тухай хуульд тавигдсан Ерөнхийлөгчийн хориг, Төсвийн тодотгол гэх зэрэг ойрын хугцаанд хэлэлцэн шийдвэрлэх шаардлагатай байгаа хуулийн төслүүдийг хэлэлцэнэ. Харин үүний дараагаар Засгийн газрын хувь заяаг "дэнслэх" байх гэсэн таамаг байна. Одоогийн байдлаар Засгийг унагахаар бүх намын төлөөллүүд зориг шулуудсан. АН доторх тохироо болон бас бус зүйлүүдээс дүгнэж үзэхэд Ч.Сайханбилэг гарцаагүй огцорч, засаг төр үймэх  бололтой. "Ядархад яр" гэгчээр Ерөнхий сайдын "баруун гар" гэгддэг С.Баярцогтыг огцруулахаар О.Баасанхүү хичээж байгаа.

Тэрбээр, зүгээр нэг ийм санал гаргаагүй нь тодорхой. Х.Тэмүүжингийн түүх шиг зүтгүүлж, зүтгүүлж байгаад хүсэлтээ буцаан татахгүй нь лавтайяа. Харин О.Баасанхүү гишүүний энэ үйлдлийг олон хүмүүс "Нэлээн дээрээс шидсэн чулуу" гэж тайлбарлаж байна. Тэгвэл энэ бүхнийг хэн хийлгээд байна вэ гэсэн асуулт урган гарах нь мэдээж. Тэгэх ч ёстой. Харин "хэргийн эзэн хэнгэргийн дохиураар" МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр тодорч байна. Тэрбээр засгийг унагах "мастер" төлөвлөгөөгөө боловсруулчихаад хөрсөн дээр нь буулгах гэж байдгаараа улайрч буй аж.

Ер нь МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр гэж чухам бодол, санаатай хүн байна вэ. Сүүлийн үед бараг солиорчихсон юм болов уу ч гэж бодогдох боллоо. Алдас байгаадаа. Учир нь тэрбээр, өөрийн намаа хүссэнээрээ удирддаг байсан бол одоо тэр нь хальж бүр хүний намын дотоод асуудалд хүртэл гар дүрдэг болж. Тодруулбал, экс ерөнхийлөгч маань эвсэлд хамтарч буй МҮАН-ын дотоод асуудалд "хошуу" дүрж яваа аж. МҮАН-ын дарга М.Энхсайханд хандаж "Манай намтай нэгд. МҮАН-аа манай МАХН-д оруул. Дараагийн сонгуульд МАХН гэсэн нэг нэр дор оролцоно" гэжээ. Харин М.Энхсайхан хариуд нь "үгүй" гэсэн хариулт хэлэхэд нь намын нөхөдөд нь хандаж "Намын даргаа соль. Энэ М.Энхсайханыг авч оронд нь эвслийн бүлгийн дарга Н.Батцэрэгийг тавь. Манайд бүлгийн даргын суудлаа өг. Оронд ямарч ач холбогдолгүй "симбол" буюу билэг тэмдэг төдий Их Хурлын даргын суудлыг ав" хэмээн шахах болсон байна.

Мөн М.Энхсайхан даргыг "нүд үзүүрлэх" болсон өөр нэг шалтгаан нь Тавантолгойн асуудал юм. М.Энхсайхан сайд Тавантолгойн гэрээ хэлэлцээрийн асуудлыг өөрийн биеэр гардан гүйцэтгэж яваа. Харин энэ нь эсвлийнхэний 2012 оны сонгуулийн үеэр барьж байсан байр суурьтай харшилдаж байгаа юм байх. Тиймээс Тавантолгойг эргэлтэнд оруулахаар зүтгэж буй нь МАХН-ын даргад таалагдаагүй аж. Эвсэл өнөөдрийн байдлаар 10 гишүүнтэй. МАХН-ын 8, МҮАН-ын 2 гишүүн нийлээд эсвлийг бүрдүүлдэг. Тэгвэл МАХН олонхоороо далайлгаж хоёрхон гишүүнтэй МҮАН-аас эвслийн бүлгийн даргын суудлыг авахаар шийдсэн аж. Сураг сонсоход Н.Энхбаяр дарга нь наймдугаар сард ирсэн даруйдаа намын гишүүдээ хандаж "Та нар олонхоороо асуудлаа шийдэж чадахгүй. Хоёрхон хүнтэй МҮАН-д хөтлүүлж, дээрэлхүүлж" явлаа гэж зад загнасан гэсэн. Одоогийн байдлаар хоёр намын хоорондын харилцаа хэрхэн үргэлжлэх нь тодорхой бус байна.

Харин өчигдөр МҮАН-ын дарга М.Энхсайхан фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан нэгэн мэдэгдэл гаргасан. Тэрхүү мэдэгдлийн утга санааг товчоор өгүүлбэл "Шударга ёс эвсэлд багтаж байгаа намууд нэгэн улс төрийн хүчин болж болох тухай бидний хооронд яриа байсан. Гэхдээ улс орноо зөв замд гаргах үзэл баримтлалаар нэгдэж чадвал тийм бололцоо бий. Түүнээс биш авилгалыг хамгаалж, том төслүүдээр популизм хийж, тэр тусмаа хувиа хичээж өөрийгөө хамгаалах хэмжээнд улс төр хийх нэгдсэн нам байгуулна гэж бодож байгаа бол энэ бол миний хэмжээнээс хэтэрсэн асуудал юм" гэжээ.

Ингээд эвсэл болон хамтарч байсан хоёр нам хоорондоо хагаралдаж эхэллээ. Тэр тумсаа дарга нар нь бие бие рүүгээ "гал" шидэлж эхлэв. Улс төрийн үйл явцад төдийлөн оролцож чадахгүй байсан Н.Энхбаяр өнгөрсөн сараас хойш тун идэвхитэй оролцож, төрийн ордноор мэр сэр харагдаж, үзэгдэх болсон. Гэтэл тэр нь хэрээс  хэтэрч "Даварсаар даварсаар Дагвын орон дээр" гэдэг болж байх шиг байна. Тэрбээр, намынхаа дотоод асуудалд оролцохоосоо хэтэрч хүний намын асуудалд хүртэл "хошуу" дүрж, "хумсаа" шигтгэх болжээ. Үүнийг нь М.Энхсайхан сайд хүлээн зөвшөөрөхгүй, хүчтэй эсэргүүцэж байна. Ер нь Н.Энхбаяр гэдэг хүн чухам ямар бодол санаатай хүн байна вэ.

Г.Ган